Marcin Janusz Gortat (ur. 17 lutego 1984 w Łodzi) – polski koszykarz, wychowanek Łódzkiego Klubu Sportowego, reprezentant Polski, od 2008 roku zawodnik Orlando Magic. Jako jedyny Polak w historii NBA awansował do jej finału[2].

W młodości Marcin uprawiał lekkoatletykę (skok wzwyż) i piłkę nożną. Jego ojcem jest Janusz Gortat, polski bokser, dwukrotny brązowy medalista olimpijski w wadze półciężkiej (Monachium 1972 i Montreal 1976), a matką wielokrotna reprezentantka polskiej kadry narodowej w siatkówce Alicja Gortat.
Gortat dorastał na łódzkich Bałutach razem ze starszym bratem Filipem. Ukończył Technikum Mechaniczne w Łodzi, mówi płynnie po angielsku, niemiecku i serbsku.

Sukcesy

Mistrzostwo Niemiec: 2005/2006
Puchar Niemiec: 2003/2004, 2004/2005, 2006/2007
Występy w Eurolidze (w sezonie 2006/2007)
Wybór w Drafcie NBA (w 2005 z numerem 57.)
Trzeci Polak, który zagrał w NBA (po Lampe i Trybańskim)
Pierwszy Polak, który zagrał w play-off NBA
Pierwszy Polak, który osiągnął double-double w NBA
Pierwszy Polak, który rozpoczął mecz w NBA w pierwszej "5" swojego zespołu
Pierwszy Polak, którego drużyna wygrała finał konferencji NBA
Pierwszy Polak, którego drużyna zagrała w finale NBA
9. miejsce na Eurobaskecie w 2009 roku
Wicemistrzostwo NBA: 2008/2009


Draft i pierwsze miejsce

28 czerwca 2005 w nowojorskiej Madison Square Garden wziął udział w drafcie NBA, zostając wybrany w II rundzie z numerem 57. przez Phoenix Suns (z Dallas Mavericks przez New Orleans Hornets). Nowy klub szybko oddał go jednak do Orlando Magic. W rozgrywkach NBA zadebiutował 1 marca 2008 przeciwko New York Knicks (118:92), przebywając na boisku przez 2 minuty i 11 sekund, zdobywając 2 punkty, zaliczając zbiórkę i faul. 5 marca 2008 w meczu z Washington Wizards Gortat zdobył 4 punkty oraz miał dwie zbiórki w ataku. W ostatnim meczu sezonu zasadniczego, 16 kwietnia 2008, zagrał 28 minut, zdobył 12 punktów oraz 11 zbiórek.
W sumie Gortat w sezonie zasadniczym pojawił się na parkiecie w 6 meczach grając średnio ponad 6 minut, podczas których notował na swoim koncie średnio 3 punkty i niecałe 3 zbiórki. Znalazł się w składzie Orlando na decydujące o mistrzostwie rozgrywki play-off.
Play-off 2007/2008 [edytuj]
Pierwszy występ Marcina Gortata w fazie play-off NBA miał miejsce 22 kwietnia 2008. Gortat rozegrał 4 minuty w wygranym jednym punktem meczu z Toronto Raptors. Podczas tych 4 minut nie oddał rzutu, miał jedną ofensywną zbiórkę. W przegranym meczu nr 3 z Toronto Gortat oddał jeden rzut z gry (celny). W meczu nr 4 w ciągu 10 minut Gortat nie oddał rzutu, zaliczając jedną zbiórkę w obronie, a Orlando mecz wyraźnie wygrało. W meczu nr 5 w ciągu 4 minut zanotował jedną zbiórkę, a Orlando Magic pokonało Toronto Raptors, kończąc serię wynikiem 4-1 i awansując do półfinału Konferencji Wschodniej.
W półfinale Konferencji Wschodniej Orlando Magic spotkało się z Detroit Pistons. W pierwszym, przegranym przez Magic, meczu drugiej rundy Gortat zagrał 13 minut, notując 2 punkty, 2 zbiórki oraz blok na Chaunceyu Billupsie. W drugim meczu z Detroit Gortat nie grał. W meczu numer 3 Marcin Gortat zagrał 4 minuty, podczas których zanotował 2 punkty, zbiórkę w ataku oraz 2 bloki. W meczu numer 4 Gortat zagrał 3 minuty, notując 4 punkty, blok i zbiórkę w obronie. W meczu numer 5 Gortat pojawił się na boisku na 4 minuty, zanotował zbiórkę w obronie oraz faul. Magic przegrało serię 1-4.
W play-offach wystąpił w ośmiu meczach, średnio po 6 minut, podczas których notował 1.3 punktu oraz 1 zbiórkę na mecz. W ostatnich spotkaniach Magic reprezentant Polski znalazł się w rotacji przed Adonalem Foyle'em, wywalczając sobie pozycję pierwszego zmiennika Dwighta Howarda.
Liga letnia 2008 [edytuj]
Latem 2008 wziął udział w lidze letniej w barwach Orlando Magic. Podczas 2008 Orlando Pro Summer League został wybrany do drugiej piątki turnieju (12,8 punktu, 8,6 zbiórki, 2,4 bloku na mecz).
Reprezentacja Polski [edytuj]
Po występach w lidze letniej 2008 poprowadził Polskę m.in. do zwycięstwa nad Włochami (28 punktów (14/21 z gry), 13 zbiórek, 5 przechwytów, 2 asysty i blok). W sumie wystąpił w niej do tej pory w 6 meczach.
Sezon zasadniczy 2008/2009 [edytuj]
Sezon 2008/2009 zaczął jako pierwszy zmiennik graczy podkoszowych. Szybko jednak przegrał rywalizację z Tonym Battie i grywał jedynie w końcówkach rozstrzygniętych już spotkań. Przełom nastąpił w meczu z Phoenix Suns – dzięki kontuzji lidera Orlando Magic i czołowego centra ligi Dwighta Howarda – kiedy to zmieniający go Gortat zdobył 8 punktów (3/4 z gry, 2/2 z wolnych), 6 zbiórek oraz blok, a przede wszystkim pracował w obronie utrudniając grę zawodnikowi Phoenix Suns – Amare Stoudemire.
13 grudnia 2008, jako pierwszy Polak w historii, rozpoczął mecz w pierwszej piątce zespołu NBA. Orlando wygrało z Utah Jazz 103:94. Gortat w ciągu 30 minut zdobył 4 punkty, 4 zbiórki, 4 bloki oraz przechwyt i udanie powstrzymywał centra Jazz Turka Mehmeta Okura (2/12 z gry).
15 grudnia 2008 ponownie pojawił się w pierwszej piątce Orlando Magic w meczu z Golden State Warriors. Podczas 28 minut spędzonych na parkiecie zanotował 16 punktów (7/13 z gry, 2/2 z wolnych) oraz 13 zbiórek, 3 bloki i asystę, a Orlando pokonało Golden State Warriors 109:98[3].
Osiągnięcia Marcina Gortata na koniec sezonu: 63 rozegrane mecze, w tym 3 w pierwszej piątce (12,6 minuty na mecz), 239 zdobytych punktów (3,8 na mecz), 286 zbiórek (4,5 na mecz), 53 bloki (0,8 na mecz).
Sezon zasadniczy 2009/2010 [edytuj]
Z końcem fazy play-off wygasł dotychczasowy kontrakt z Orlando Magic. Już na samym początku okna transferowego w NBA do agenta Gortata zgłosił się prezes klubu Houston Rockets oferując zarobki na poziomie 5 milionów dolarów. Wstępny kontrakt Gortat podpisał jednak z zespołem Dallas Mavericks. Po tygodniu Orlando Magic wyrównało złożoną przez Mavericks ofertę opiewającą na 34 mln dolarów za pięć lat, doprowadzając do przedłużenia kontraktu z Gortatem[4].
W trakcie sezonu pełnił rolę etatowego zmiennika Dwighta Howarda, ani razu nie wychodząc w pierwszej piątce, ale zaliczając aż 81 meczów. Statystyki na koniec sezonu: 81 rozegranych meczów (13,4 minuty na mecz), 293 zdobytych punktów (3,6 na mecz), 341 zbiórek (4,2 na mecz), 70 bloków (0,9 na mecz).